Fazę 1. alkoholizmu określa się tzw. piciem towarzyskim, jest to picie, które sprawia przyjemność, następuje wzrost ochoty i tolerancji na alkohol tzw. „mocna głowa” (zjawisko to jest wynikiem wzmożonej pracy wątroby celem zmetabolizowania nadmiernych dawek alkoholu).
Faza 2. alkoholizmu nazywa się fazą ostrzegawczą i charakteryzuje ją występowanie zjawiska tzw. „urwanego filmu”, szukanie okazji do picia, podczas imprez inicjowanie wypijania kolejek, pośpieszanie innych (celem jak najszybszego wprowadzenia alkoholu do organizmu), po wypiciu alkohol przynosi ulgę, uwalnia od napięcia, poprawia samopoczucie, usuwa nieśmiałość tzw. „dusza towarzystwa”, picie w samotności, ukrywanie się.
Faza 3. alkoholizmu to faza krytyczna w której występuje sporadyczne tzw. „klinowanie” czyli leczenie nieprzyjemnych objawów nadużycia celem doznania ulgi, regularne tzw. „klinowanie”, ciągi alkoholowe 2-dniowe, wyrzuty sumienia tzw. „kac moralny”, konflikty małżeńskie, zaniedbywanie rodziny, nieobecności w pracy, usprawiedliwianie picia licznymi okazjami, konflikty z prawem, wzrost agresywności, nieregularne odżywianie się, zaniedbywanie wyglądu zewnętrznego, utrata zainteresowań nie związanych z piciem, otaczanie się osobami pijącymi, zaburzenia popędu seksualnego, picie ciągami na przemian z okresami całkowitej abstynencji celem udowodnienia „silnej woli” lub dla poprawy zdrowia, poczucie pustki, bezradności, składanie przysięgi abstynencji.
Faza 4. alkoholizmu to już faza chroniczna, a w niej następuje już utrata kontroli nad piciem alkoholu i całym życiem, okresy długotrwałego upijania się, picie poranne tzw. „kac gigant”, upijanie się w samotności, spadek tolerancji na alkohol tzw. „słaba głowa” (zjawisko to jest wynikiem spadku możliwości zmetabolizowania przez wątrobę nadmiernych dawek alkoholu), rozpad więzi rodzinnej, degradacja zawodowa i społeczna, spożywanie alkoholi niekonsumpcyjnych (wynika z problemów finansowych), kradzieże, wyprzedaż mienia celem zdobycia środków na alkohol, choroby somatyczne (marskość wątroby, polineuropatia), padaczka alkoholowa, delirium tremens, otępienie alkoholowe, psychoza Korsakowa, skrajne wyczerpanie organizmu prowadzące do śmierci.
Jeżeli zachowania osoby nadużywającej mieszczą się w którejś z powyższych faz, można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że jest to już alkoholizm. W takim przypadku leczenie alkoholizmu można zacząć w każdej fazie choroby – Im wcześniej tym lepiej!